Çay

Çaylar

Çay, pek çok bitkinin, yaprak ya da çiçeklerinin kaynatılması veya suda haşlanması suretiyle hazırlanan bir içecektir. Bitki yaprakları, fermantasyon, ısıtma, kurutma ve başka bitkilerle karıştırma gibi pek çok farklı işlemden geçirilerek içime hazır hale getirilir. Hindistan, Sri Lanka, Çin, Türkiye dünyanın önde gelen üretici ülkelerindendir. Yetiştirilmesinde, çok yağış alan, nemi bol bölgeler avantajlıdır. Senelik bazda 1000 ila 1200 mm yağış alan arazilerde yetiştirilir. Ülkemizde, Doğu Karadeniz Bölgesi bu gereksinimlerin tamamını karşılar. Herkes kahve olduğunu düşünse de, Dünyada en fazla tüketilen sıcak içecek konumundadır. Aynı zamanda yine Dünya üzerinde kişi başına tüketilen miktarlar dikkate alındığında, ülkemiz en fazla çay içilen ülke konumundadır. Türkiye, bu endüstriyel ve keyifli bitkinin üretiminde bütün dünyada beşinci sırada gelir. Bu nedenle çay fiyatları ülkemizde oldukça uygundur ve içecek Türk Milletinin gündelik hayatının vazgeçilmez bir parçasıdır. 

Kralların ve Halkın İçeceğinin Tarihi

Bitkinin, içecek olarak tüketildiği ilk yerin Çin olduğu düşünülür. Kayıtlara göre, bitki yaprağının sıcak suya düşmesi sonucu lezzetli bir içecek oluştuğunu gören Çin İmparatoru, çaya olan hayranlığını olayın meydana geldiği bölgeden yedi yıl boyunca ayrılmayarak göstermiştir. İçecek, tüccarlar aracılığıyla 16. Yüzyılda Portekiz’e ulaşmış ve kısa sürede bütün Avrupa’da üst tabakanın, burjuvazinin ve saray çevrelerinin içeceği haline gelmiştir. Büyük Britanya’da tüketilen sütlü çay, kültürel olarak o kadar yaygın hale gelmiştir ki, 17. yüzyılda ülkede alkol tüketiminin azalmasına neden olmuştur. Avrupa ve Amerika’da endüstriyel bir ürün olarak değerlendirilmeye başlanması ise 19. Yüzyıla denk gelir. Ülkemizde 1878 yılında Adana Valisi Mehmet İzzet, içeceğin sağlığa faydalarını ortaya koyan Çay Risalesini yayınlamıştır. Halkın çoğunlukla kahveyi bildiği ve tercih ettiği bu dönemde, İstanbul’da özellikle Sultanahmet civarına yerleşen kahvehaneler ile birlikte tüketimi hızla yayılmıştır. İnce belli bardak ya da porselen fincanlardan oluşan güzel bir çay seti her zaman özel bir hediyelik eşya olarak insanlar tarafından armağan edilir

Çay Çeşitleri ve Türleri

İçecek, pek çok farklı ölçüte göre sınıflara ayrılabilir. Ancak, bilinen çay çeşitleri temelde üç adettir. Bunlar hepimizin yakından tanıdığı ve tercih ettiği siyah çay, yeşil çay ve beyaz çay’dır.  Ayrıca yetiştirilen alan, yaprağının büyüklüğü, üretim esnasında uygulanan yöntemler ve fermantasyon işlemine göre de sınıflara ayrılabilir. Çeşitli meyve ve bitkilerin işlenmesi ile elde edilen türleri de mevcuttur. Zencefilli çay ve Papatya, Adet Söktürücü Çay olarak bilinir. Ödem atıcı çay ve balgam söktürücü çay olarak ise yüzyıllardan beri kekik, nane, anason gibi bitkiler kullanılır. Bergamotlu çay aşırı yeme sonrası oluşan şişkinliği, mide ağrısını ve diğer mide rahatsızlıklarını hafifletirken anneler, kendileri için sakinleştirici çay ve minik yavruları için de gaz giderici çay olarak rezene yapraklarını sıklıkla kullanırlar.

Milli İçeceğimiz Çayın Özellikleri ve Faydaları 

Bitki, tein, kafein, teofilin ve antioksidanlar için doğal bir kaynaktır. İçeriğinde mevcut bulunan potasyum ve flor gibi mineraller kemik ve diş sağlığı açısından yararlıdır.  Hiç karbonhidrat ve yağ içermediği için kilo vermek isteyenlerin birinci tercih olarak tükettikleri bir içecektir. Şeker tercihi kişiden kişiye değişmekle birlikte, çeşitli tatlandırıcılar ve farklı uygulamalar yöreden yöreye değişebilir. İçeriğinde  bulunan theanine maddesi, kafein ile dengelidir. Doğal bir sakinleştirici olan theanine sayesinde kahve içenlerde sık rastlanan kalp çarpıntısı gibi sorunlar çay içenlerde görülmez. İçeriğinde bolca bulunan kaliteli Tüm türleri, kalp sağlığı açısından yararlı görülen flavonoid adlı bir antioksidana sahiptir. Flavonoidler, obezite, yüksek tansiyon, trigliserit seviyeleri ve kolesterol gibi kalp sağlığını kötü etkileyen faktörler üzerinde iyi etkiye sahip bir antioksidan olarak bilinir. En çok tükettiğimiz içecek olan siyah çay özellikleri ile öne çıkar. 

Sağlıklı Yeşil Çay

Bitki yapraklarının toplanma sahaları ve üretim tesislerinde oksijen ile girdikleri etkileşim farklılıkları neticesinde farklı aromalara sahip çeşitleri elde edilir. Bitki yapraklarının, herhangi bir kurutulma ya da başka maddelerle etkileşime girme işlemine tabi tutulmadan, doğal haliyle sunulması sonucunda elde edilen ürün yeşil çaydır. Böylece bitki yeşil rengini korur. Ülkemizde de son yıllarda tüketimi oldukça artmıştır. Daha çok polifenol içeren bu türde, neredeyse 10 kat daha fazla C vitamini mevcuttur. Ayrıca içeriğinde B1 ve B2 vitaminleri de bulunur. L-teanin maddesi de tüketicilerinin gevşemesini sağlayarak kendilerini daha iyi hissetmelerine yardımcı olur. Bağışıklığı güçlendirici C vitamini, hastalıklara karşı da doğal bir koruma sağlar. İçeriğinde ayrıca magnezyum, flor, riboflavin, nialin, folik asit ve potasyum da bulunur. Yeşil çayın içerisinde doğal olarak bulunan kafein, kişinin uyanık ve canlı kalmasına yardımcı olurken, yorgunluğun giderilmesinde de etkilidir. Kateşinler, kılcal damarları güçlendirir, antioksidan özelliği sayesinde radyasyona, mikrop ve bakterilere karşı koruyucu etki gösterir.

Kralların İçeceği: Beyaz Çay

Ülkemizde çokça tüketilen siyah çay, ucuz çay olarak bilinirken, beyaz çay zor elde edilmesi nedeniyle zenginlerin sağlıklı içeceği olarak görülür. Bu türün sağlığa faydaları sayılamayacak kadar çoktur. Kısaca şöyle özetlenebilir; kilo vermeyi desteklediğinden dolayı diyabet tedavisinde sıklıkla tercih edilen bu sihirli bitki ayrıca saç ve cilt sağlığı açısından da çok faydalıdır. Bunların dışında  akne tedavisi, vücuttaki iltihabı azaltma, karaciğer ve böbrek desteği, hafızayı güçlendirme ve enerjiyi artırma gibi etkileri nedeniyle de hekimler tarafından çokça tavsiye edilir. Yağ yakımını hızlandırdığından dolayı kilo vermek isteyenler tarafından özellikle tercih edilir. Kateşinler aynı zamanda obeziteyi önleyen antianjiojenik özelliklere sahiptir. Antiseptik ve antioksidan özellikleri sayesinde cildi serbest radikallere karşı korur ve hücresel hasarı önler. Bu özelliği sayesinde akne tedavisinde kullanılır. Antioksidan özelliği kanser hücrelerine karşı savaşta etkin bir rol oynamasını sağlar. Düzenli tüketilmesi hasar görmüş hücrelerde iyileştirme sağlar. İçeriğinde bulunan antioksidan özellikli Polifenoller metabolizma üzerinde kansere sebep olan nedenleri azaltıcı etkiye sahiptir.  

Çay Önerileri

Çay, ülkemizin açık ara en çok tercih edilen içeceğidir. Bu nedenle de sadece bir içecek olmanın ötesinde çok farklı anlamları vardır. Türk kültüründe, aile geleneğinde ve sosyal alanlarda çok önemli bir yere sahiptir. İnsanlar birbirlerine çok kolay ve içten bir samimiyetle çay önerisi yaparak sohbete davet edebilirler. Dost sohbetlerinden, ticari anlaşmalara, gönül ilişkilerinden, misafirliklere, en kısa molalara kadar hemen her yerde hazır ve nazır bir şekilde tüketilen, insanımızın her anına eşlik eden iyi bir dost olarak görünür. Dünyanın geri kalanının aksine Türk kahvaltılarında kahve yerine tercih edilen bu güzel içecek böylece sabahın ilk saatinden başlayarak, gece yarılarına kadar yaşamımızın her anına şahitlik eder. Tüketim sıklığı ve alışkanlıkları nedeniyle  ile “çay ne kadar?” sorusu insanımız için her zaman önemli bir soru olmuştur. Genellikle 500 gr, 1 kg, 5 kg ve 10 kg çay paketlerinde satışa sunulan ürünler arasında  karar vermek için bütün alternatifleri arabunu sitemiz üzerinde değerlendirmek artık sizin için çok kolay. Siz de arabunu sitesinden bilgi alabilir ve tüm sorularınıza cevap bularak gönlünüzce alışveriş yapabilirsiniz.